Kawa to napój sporządzany z palonych, a następnie zmielonych lub poddanych instantyzacji ziaren kawowca.

Kawa jest najpopularniejszą używką na świecie. Zwolennicy cenią ją głównie ze względu na właściwości pobudzające.

Oprócz tych najbardziej znanych właściwości, zaczęto doszukiwać się w kawie wpływu na poprawę nastroju i formy. Czy kawa może pozytywnie działać na nasze zdrowie?

Tak naprawdę niewiele osób zastanawia się nad tym, jaki jest wpływ tego naparu na zdrowie. To dzięki kofeinie zdobyła swoją wielką popularność. Dla użytkowników zatem istotne jest to, że ma działanie pobudzające. A co oprócz pobudzenia?

Jakie wartościowe substancje zawiera kawa?

• antyoksydanty: kwas chlorogenowy i kwas kawowy. Ostatnio wzięty przez naukowców pod lupę kwas chlorogenowy okazuje się być obiecującą bronią w walce z otyłością. Kwas ten zmniejsza wchłanianie cukru, dzięki czemu wpływa na redukcję kilogramów oraz chroni przed cukrzycą! Kwas kawowy natomiast posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które pomagają redukować stres oksydacyjny i wolne rodniki w organiźmie.
• sole wiążące pierwiastki cenne dla organizmu (m.in. wapń, potas, magnez, fosfor, sód, cynk, miedź, kobalt, nikiel, mangan, chrom) Jak często słyszymy “Nie pij kawy! Wypłuczesz się z magnezu!”? To najbardziej powszechny mit! A wywodzi się on z reklam suplementów magnezu. W artykułach naukowych wymienia się kawę jako istotne źródło magnezu! W analizie z 2011 roku, opublikowanej w Biological Trace Element Research możemy przeczytać: Źródłem magnezu w grupie wiekowej 19-29 lat okazały się w malejącej ilości: kimchi, tofu, ryż, i kawa. W grupie osób starszych kawa była już na pierwszym miejscu.
• witaminy z grupy B. Kawa zawiera 1-3 mg witaminy B3 na filiżankę i stanowi to 6-18% dziennej rekomendowanej dawki (w skrócie RDA).
• kwasy organiczne
• węglowodany
• białka
• kwasy tłuszczowe
• kwasy fenolowe 

Do nauki idealna

Kofeina wykazuje działanie analeptyczne, aktywuje receptory dopaminy. Zarówno ona, jak i jej metabolity (teofilina i teotrombina) stymulują wydzielanie neuromediatorów, przez co pobudzają ośrodkowy układ nerwowy oraz korę mózgową. Zwiększają sprawność myślenia, zmniejszają zmęczenie fizyczne i psychiczne oraz polepszają nastrój. Ponadto kawa, dzięki zawartości kofeiny, podnosi możliwości skupienia uwagi i wydłuża czas koncentracji.
Jeżeli czeka Was noc zakuwania, to warto sięgnąć po kawę, ale pamiętajcie – we wszystkim trzeba znać umiar!

Ból głowy?

Kawa posiada właściwości rozszerzania obwodowych naczyń krwionośnych, z jednoczesnym odruchowym skurczem naczyń mózgowych, dzięki czemu pomaga złagodzić migrenowy ból głowy.

 Odpręż się!

Metabolit kofeiny, teofilina, ma działanie zwiotczające. Zmniejsza napięcie mięśni gładkich naczyń krwionośnych oraz oskrzeli, co powoduje m. in.  uczucie odprężenia.

Zrzuć zbędne kilogramy – pij filiżankę kawy dziennie

Ze względu na przyspieszanie przemiany materii, szczególnie metabolizmu tłuszczów oraz stymulację wydzielania soku żołądkowego, filiżanka kawy może pomóc osobom z problemami trawiennymi oraz nadwagą.

Polecana astmatykom

Rozkurczowe działanie kofeiny, a ponadto fakt, że rozszerza drogi oddechowe, ma też spore znaczenie dla astmatyków. W XIX wieku kawa była powszechnie stosowanym lekarstwem na astmę, później została wyparta przez specyfiki farmakologiczne. Do tej pory jednak zalecana jest, by zmniejszyć częstotliwość ataków duszności.

Chroń skórę

Związki polifenolowe obecne w naparze kawowym chronią skórę przed uszkodzeniami fotooksydacyjnymi.

Działanie przeciwnowotworowe?

Diterpeny występują w kawie głównie w postaci pentacyklicznych alkoholi diterpenowych. Najbardziej znane są z podnoszenia stężenia cholesterolu we krwi, ale ich obecność w organizmie ma też zalety. Kafestol aktywuje S – transferazę glutationu, dzięki czemu sprzyja szybszemu rozkładowy ksenobiotyków. A zarówno kafestol, jak i kahweol chronią komórki przed efektami genotoksycznymi substancji kancerogennych poprzez aktywację enzymów sprzęgających, indukcję ekspresji białek aparatu antyoksydacyjnego oraz inhibicję aktywności cytochromu P-450.

Profilaktyka

• Badania przeprowadzone stosunkowo niedawno, na grupie 125 tys. osób wykazały, że picie kawy w sposób istotny obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Dotyczyło to kawy kofeinowej, jak i bezkofeinowej, lecz ta druga wywołuje pożądany efekt dopiero w ilościach przekraczających 4 filiżanki na dobę.
• Wiele dotychczasowych badań epidemiologicznych potwierdziło, że kawa zmniejsza ryzyko zachorowań na różnego typu nowotwory, np. nowotwór sutka, czy jelita grubego. Źródłem tego działania prawdopodobnie są diterpeny, jednakże rakowi jelita grubego może zapobiegać także wzmożona perystaltyka jelit, powodowana piciem kawy.
• Kawa, a dokładnie zawarta w niej kofeina, chroni przed nowotworami skóry wywołanymi promieniowaniem UV. Najprawdopodobniej dzieje się to za sprawą blokowania przez kofeinę kinazy ATR (ataxia telangiectasia and Rad3-related), odpowiedzialnej za zatrzymywanie cyklu komórkowego, w celu naprawienia mutacji.
• Badania przeprowadzone w latach 1986 – 2006 wykazały, że picie co najmniej 6 filiżanek kawy dziennie powoduje o 20% niższe zachorowanie na wszystkie rodzaje nowotworu prostaty, i nawet o 60% niższe ryzyko zachorowania na jego najbardziej groźną, złośliwą odmianę. Zaobserwowano także, że u mężczyzn pijących mniej kawy, nawet jedną filiżankę dziennie, ryzyko to spada o 25 – 30% w stosunku do mężczyzn niepijących kawy w ogóle. Najprawdopodobniej źródłem tego działania nie jest kofeina, lecz inne składniki kawy, gdyż efekty działania kawy bezkofeinowej były zbliżone do tej z kofeiną.
• Wiele badań wpływu długoletniego picia kawy na choroby układu sercowo–naczyniowego, nie potwierdziło jej domniemanego szkodliwego wpływu na ten układ.
• Niedawno dokonano rewolucyjnego odkrycia, że kawa zapobiega rozwojowi choroby Alzheimera. Obecny we krwi czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (GCSF – granulocyte colony stimulating factor)bierze udział w tworzeniu połączeń między komórkami nerwowymi, a jego niski poziom obserwowany jest u osób cierpiących na chorobę Alzheimera. Zbadano wpływ kawy kofeinowej, bezkofeinowej i czystej kofeiny na jego stężenie w organizmie myszy. Zauważono, że kawa podnosi poziom czynnika GCSF we krwi, co w znaczący sposób przyczyniło się do poprawienia pamięci u myszy.

Jesteście zaskoczeni? Polecamy zagłębić się w tę tematykę, w Internecie jest dużo rzetelnych, naukowych artykułów o działaniu kawy na zdrowie ludzkie.  My natomiast oddajemy się celebrowaniu Dnia Kawy – czas na filiżankę tego aromatycznego napoju.

Udostępnij ten wpis